Musea & exposities
Expo

Hamid El Kanbouhi

Vertellen zonder woorden

Met tekeningen, sculpturen en schil­derijen schept kunstenaar Hamid El Kanbouhi een wereld om in te verdwalen. Zijn werk nodigt uit tot kijken en voelen – zonder dat alles gezegd hoeft te worden. ‘Ik sta centraal, mijn bagage staat centraal.’

Hamid El Kanbouhi vertelt verhalen met zijn werk. Hij observeert de mens en vangt het bestaan in tekeningen, sculpturen en schilderijen. Soms in de vorm van een realistisch straatbeeld waarin je bijvoorbeeld twee vrouwen met een boodschappentas ziet, soms is het abstracter en minder makkelijk te lezen. Sowieso zitten er meerdere lagen in het werk: wat je ziet, hoe het is gemaakt en hoe je ernaar kijkt. Hamid speelt met deze lagen en mengt ze soms ook door elkaar. Tekeningen en schilderijen zijn dan niet meer alleen zichzelf, maar ook het materiaal waarmee hij een ruimtevullende installatie bouwt. Een wereld waarin je als bezoeker je weg moet zien te vinden. En waarin je zelf ook onderdeel wordt van het werk. Soms zonder het te merken.

Andere wereld

Zo plaatste Hamid in een van zijn installaties een jury in de ruimte, die de bezoeker beoordeelde op zaken als geestelijke lenigheid, gezondheid en concentratie. Daarmee onderzocht hij het vermogen van het publiek om het werk te kunnen begrijpen. Het kijken naar kunst is dan een onderwerp op zich. Hij maakt regels voordat je binnenkomt en speelt met de verwachting die je hebt van kunst. Vaak werpt hij een drempel op bij de ingang, zodat je bewust een andere wereld instapt. Uit het normale leven, in de kunst. ‘Ik wil iets vertellen, maar zonder het te zeggen,’ aldus de kunstenaar zelf. Met de expositie Volgens de koe krijgt hij deze maand de ruimte om de hele Galerie Larik aan de Oudegracht naar zijn hand te zetten. Dat gaat hij doen met tekeningen, kleine sculpturen en een groot beeld.

Als hij een expositie inricht, hangt de muur vol van vloer tot plafond

Zijn installaties zijn vaak een statement over de maatschappij of de kunstwereld. Maar tegelijk is er een verlangen naar poëzie, naar iets willen creëren vanuit gevoel en intuïtie in plaats van vanuit doordachte concepten. Hamid wil ook gewoon dingen maken en het plezier dat hij daarin heeft, is duidelijk zichtbaar.
‘Het zijn cadeautjes!’, zegt hij als hij in zijn atelier een paar nieuwe sculpturen laat zien, nog ongeglazuurde beeldjes van 20-30 centimeter hoog. Mensfiguren die ietwat ontdaan lijken, alsof ze niet goed weten wat ze met de situatie aan moeten. De mond open in een verbaasde O, grote handen voor of naast het gezicht. In de klei is duidelijk de handafdruk van de maker zichtbaar, daar waar zijn vingers hebben geduwd en geknepen.

Ziel van klei

Klei is hij voor het eerst gaan gebruiken op de Rijksakademie. ‘Het is ontstaan op lege dagen, als er geen lessen of afspraken waren. Ik wilde toch iets doen, objecten achterlaten.’ De leegte moest kennelijk gevuld worden. Misschien verklaart dat ook de volheid in andere werken. Zijn schilderijen bevatten drukke patronen, en als hij een expositie inricht, hangt de muur vol van vloer tot plafond. ‘Met klei werkt ik het meest intuïtief,’ zegt Hamid. ‘Dan voel ik dat ik een wezen aan het maken ben, met een ziel. Of een fragment van een ziel. Het is het gevoel van maken dat je als kind had, intuïtief, spelend. Van alle materialen leeft klei het meest.’

De kleine sculpturen die straks in Galerie Larik te zien zijn, maken een ontroerende indruk. Hamid ziet geen angst in hun opengesperde mond, hij vindt ze komiek, Kafkaësk, maar vooral aandoenlijk. Hoe ben ik hier nu toch terechtgekomen?, lijken ze zich af te vragen. En wat moet ik ermee? Een mens die zich verloren voelt in de wereld.

Mens-erger-je-niet

Hoe moeten we het zien, reflecteert hij met zijn werk op de toestand in de wereld of op zijn eigen leven? ‘Het gaat over een smeltkroes van conflicterende belangen,’ antwoordt Hamid. ‘Over de mens, in het heden en de geschiedenis. Ik sta centraal, mijn bagage staat centraal.’

Hoe ben ik hier toch terechtgekomen?, lijken zijn beeldjes zich af te vragen

Hamid groeide op in Marokko en draagt de Arabische cultuur mee in zijn werk. Dat zie je bijvoorbeeld in de beeldtaal en de all-over patronen, maar ook in de verwachtingen die de maatschappij van hem heeft. Als jongeman vroeg hij zich af of hij later ook in een koffiehuis mens-erger-je-niet zou gaan spelen. Wordt dat mijn leven? Hij maakte er een werk over.

In zijn schilderijen duikt vaak een wereld van vlekken en strepen op. Het idee daarvoor komt van de posters die in zijn vaders garage voor scheepsmotoren hingen. Zijn broer, die de garage overnam, schilderde de vrouwen in bikini op die foto’s weg met Typex. Het dubbele beeld van iets weg schilderen en daarmee een nieuwe vorm maken, keert terug in Hamids schilderijen van straatbeelden. De basis voor de schilderijen zijn foto’s die hij zelf maakt, maar personages zijn niet meer herkenbaar en veranderen in anonieme figuren in een wereld van patronen.

Zo vertelt Hamid veel met zijn werk. Over individuele ervaringen, de mens en de maatschappij. Over de ziel van het materiaal en lijnen en vlakken. Er zit een voortdurend inzoomen en uitzoomen in het werk. Van een vingerafdruk in de klei naar het totaal van een tentoonstelling en de rol van de bezoeker daarin.


Vanaf 10 mei 2025, Galerie Larik, galerielarik.nl

Evenement

Hamid el Kanbouhi: Volgens de Koe

Galerie Larik

El Kanbouhi pleit voor een collectief bewustzijn als sleutel tot het doorbreken van de erfenis van geweld en overheersing in onze samenleving.

Tijd diverse tijden
Bekijk evenement
Mis niks!
Schrijf je in voor de nieuwsbrief! 👇

Meld je aan voor de Uitmail, Kidsmail of Festivalmail.

Aanmelden voor de nieuwsbrief