Al tien jaar geeft Het Huis Utrecht jong theatertalent een plek om vrijuit te experimenteren. Merel van ’t Hooft, zelf theatermaker, sprak met directeur Rebecca Sigmond. ‘In een maatschappij waar veel prestatiedruk is, bieden wij rust om te reflecteren.’ Ik stapte er voor het eerst binnen in 2013. Een eerstejaars theaterstudent van nog net geen 18, zenuwachtig voor de première van de musical van mijn studentenvereniging. Deze zomer, een decennium later, stond ik er weer op de planken, nu met mijn eigen kunstcollectief. In diezelfde tijd groeide Het Huis Utrecht van nieuwkomer in het theaterlandschap uit tot gevestigde en gewaardeerde plek voor podiumkunstenaars. Rebecca Sigmond – foto: Aziz Kawak Iedereen welkom Tien jaar na oprichting trapte Het Huis haar jubileumfestiviteiten af met een Burendag. Veel omwonenden kennen het pand aan de Boorstraat, naast het spoor aan het begin van de Amsterdamsestraatweg, nog van vroeger, toen het een schoolgebouw was. ‘Onze buren wisten allerlei verhalen te vertellen. Hoe de theaterzaal vroeger de gymzaal was, en de studio’s klaslokalen, bijvoorbeeld.’ Aan het woord is directeur-bestuurder Rebecca Sigmond. Ik spreek haar in een knus hoekje van het gebouw, naast een raam waar de herfstzon volop doorheen schijnt. Bij het binnenstappen had ik dit keer geen zenuwen, maar een gevoel van thuiskomen. Vrij toepasselijk, gezien de naam van de plek: Het Huis. ‘Iedereen is hier welkom,’ benadrukt Rebecca. ‘Niet alleen mensen uit de kunstwereld. We zijn vijf dagen per week geopend en je kunt hier lekker flexwerken, overleggen of in onze fantastische binnentuin zitten.’ Prille kunstenaar Het Huis valt op als je er in de trein langsrijdt. En dan met name de blauwe neonletters aan de gevel, die samen de zin Your Dreams Merge Here vormen. Achter die entree schuilt een wereld van theaterbedrijvigheid. Rebecca: ‘Er is van alles te doen bij ons. Van talks, workshops en voorstellingen tot festivals. Denk aan Tweetakt, Spring Festival, What You See of Gaudeamus.’ Ooit was Het Huis de organisatie achter Festival aan de Werf, het Utrechtse theaterfestival dat van 1986 tot en met 2012 jaarlijks plaatsvond. Toen daar in 2013 door bezuinigingen een einde aan kwam, begon de voormalige directeur, Cobie de Vos, met de transformatie tot wat de plek nu is. Méér dan alleen een gebouw, maar vooral een broed- en werkplaats voor veelal jonge makers. Ik maakte het zelf mee in de zomer en winter van 2021. In de hoogtijdagen van de pandemie, waarin de theatersector op z’n gat lag en ik mijn prille kunstenaarschap langzaam voelde opdrogen, bood Het Huis residenties aan makers. Gratis studioruimte en faciliteiten in ruil voor… niets. Geen lange aanvraagprocedures, uitgebreide projectplannen of verplichte presentatie aan het einde. Community ‘De residenties behoren tot de kern van wat we doen,’ zegt Rebecca, die het roer vorig jaar overnam. ‘Al onze andere activiteiten staan in dienst daarvan. We bieden kunstenaars ruimte om te experimenteren en reflecteren, zonder de nadruk op een eindproduct. In een maatschappij waar veel druk is om altijd te leveren – voor iedereen, niet alleen kunstenaars – bieden wij rust, zonder prestatiedrang of -dwang.’ Samen met een collega-theatermaker spendeerde ik twee weken in een studio in het pand aan de Boorstraat. Na een rondleiding kregen we de sleutel, een plekje in de koelkast en de code voor het alarm. ‘Blijf zo laat als je wil, maar doe de lichten uit als je weggaat,’ luidde de enige restrictie. Het betekende veel om weer op een creatieve manier aan de slag te kunnen. We verdiepten onze artistieke praktijk en deden inspiratie op voor een voorstelling. Ook ontmoetten we andere kunstenaars die tegelijkertijd in het pand resideerden. ‘Die community is heel belangrijk voor ons,’ aldus Rebecca. ‘Dat mensen niet alleen iets leren van ons, maar ook van elkaar als makers. Én wij van hun.’ Ponzi – foto: Hindele Zondervan Anno 2023 bruist het van de mensen en projecten in Het Huis. Nieuwste aanwinst in het programma is Club Huis, een laagdrempelige avond eens per kwartaal, waarop kunstenaars hun werk laten zien. Met een glas in de hand struinen zo’n honderd geïnteresseerden door het gebouw om te genieten van korte performances, beeldende kunst, dj’s, film, soundscapes en meer. De deelnemers komen vaak voort uit de residenties, en hebben uiteenlopende achtergronden. Rebecca: ‘Niet alleen qua afkomst of identiteit, maar ook wat opleiding betreft. We werken echt niet alleen met HKU- studenten, maar bijvoorbeeld ook met autodidacten. Ook dat is inclusiviteit.’ Vooruitdenken Tien jaar na die eerste musicalvoorstelling en heel wat opleidingen en autodidacte vlieguren later, huurde ik in juni de Koepelzaal af voor een eigen voorstelling met mijn collectief. Tegen een verlaagd ‘cultureel tarief’ weliswaar, maar nog steeds geen goedkoop grapje. Met de kaartverkoop speelden we gelukkig quitte, en door programmeurs uit te nodigen kwamen we weer aan volgende speelplekken. De naamsbekendheid van Het Huis droeg daaraan gegarandeerd bij. En als het aan Rebecca ligt, blijft die naam alleen maar groeien. ‘Ik hoop en denk dat we de komende jaren nóg meer betekenis kunnen hebben voor makers uit Utrecht en omstreken, door talentontwikkeling en trajecten. We gaan onze verjaardag vieren met een speciale residentie in Buitenplaats Doornburgh in Maarssen, en begin volgend jaar komt er een Nachteditie van Club Huis.’ Vooruitdenken staat centraal in de visie. ‘We willen toekomstgericht zijn, dus bedenken: wat hebben makers straks nodig? Daar kom je alleen achter door constant met ze in gesprek te blijven.’ Kijk voor het jubileumprogramma op hethuisutrecht.nl Locatie Het Huis Utrecht Het Huis Utrecht aan de Boorstraat biedt ontwerpers en andere creatievelingen een locatie en ondersteuning bij het ontwikkelen van hun projecten. Het is een creatieve broedplaats - een plek waar theatermakers, kunstenaars, ontwerpers en andere artiesten h Bekijk locatie