Trend: Mixtape magic - UITagenda Utrecht

Weinig mensen zullen het voorspeld hebben: de revival van het cassettebandje. Zelfs artiesten als Billie Eilish en Taylor Swift brengen nieuwe muziek uit op de kleine geluidsdrager, die toch echt uitgestorven leek.

‘In de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw is het een taak die door de echte muziekliefhebber uiterst serieus wordt genomen: het maken van een compilatiebandje. Bestemd voor de autoradio of walkman, of als presentje voor een geliefd persoon. Met de uiterste zorg worden liedjes bij elkaar gezocht die op de een of andere manier een connectie met elkaar hebben. En dat mag best enige tijd kosten, want de complete platencollectie moet worden nageplozen op passende songs.

Wanneer de mixtape dan eindelijk klaar is, kan het grote genieten beginnen. In de auto met het raampje open, op de fiets naar school, of in gedachten bij de ontvanger voor wie de perfecte verzameling liedjes, inclusief zelfgemaakt hoesje, bedoeld was…

Na de komst van de cd en de mp3’s eind jaren 80 gaat het snel bergafwaarts met de populariteit van het cassettebandje. Opeens is het allemaal maar gedoe: het steeds vooruit- en terugspoelen naar je favoriete nummer, vastlopen van het bandje, gepiel met een potlood om de tape uit de knoop te draaien, plakband om de boel te herstellen, en dan de abrupte eindes, vaak midden in een liedje.

Het zijn lawaaiige dingetjes, perfect klinkt het nooit

Het blijkt veel handiger om cd’s te branden op de computer. Bijna de hele muziekcatalogus is begin deze eeuw op internet te vinden en te downloaden, via peer-to-peer software als Kazaa en Napster. De kwaliteit van mp3’s is bovendien een stuk beter, al zijn de meningen hierover verdeeld. Het ‘warme’ geluid van een cassettebandje wordt ook gemist.

Tapes ruilen

Wat niet veel mensen weten, is dat het cassettebandje (op kleine schaal) altijd is blijven bestaan. Met name in de hiphop, underground en noise gebruikten artiesten door de decennia heen cassettes. En nu is, jaren na het vinyl, het bandje aan een heuse revival bij een grotere doelgroep begonnen.

Concertzaal annex cultureel centrum ACU speelt hierop in door het noise-evenement Noisevember te combineren met de mogelijkheid tot cassetteruil: Scrapcode Cassette Swap. Eerst even: wat is noise precies? ‘Noise zoekt de grenzen op van muziek, en gaat er vaak overheen,’ vertelt organisator en muzikant Dimitri Demirel. ‘Een “gewone” band hoor je soms aan het eind van een song helemaal los gaan met feedback en effecten. Je zou kunnen zeggen dat noise daar begint – vanaf dat punt gaan wij verder. Aan het eind van een optreden is soms de hele zaal leeg, maar vaak vindt het publiek het ook geweldig. Iedereen heeft wel oordopjes in, ja.’

Het was een taak die uiterst serieus genomen werd: het maken van een mixtape

Do it yourself

In zijn scene is het cassettebandje dus altijd een veelgebruikt medium gebleven, vertelt Dimitri. ‘Het zijn lawaaiige dingetjes: perfect klinkt het nooit. Ook hangt er een do-it-yourself-attitude omheen. Dat alles past goed bij de noisecultuur, waar zelf muziek opnemen en uitwisselen met anderen vanzelfsprekend is. Als ik noiseartiesten uitnodig, nemen ze altijd cassettebandjes mee. Soms met eigen muziek, soms met andere projecten. En als ik zelf ergens optreed, doe ik dat ook.’

Niet zo gek dus dat Dimitri op het idee kwam voor een cassette swap. Hoe ziet die avond er in de praktijk uit? ‘De zaal staat vol met tafels waarachter de artiesten te werk gaan. Vaak solo, soms in koppels. Ieder heeft tien minuten om te spelen. Nee, gitaren worden bijna nooit gebruikt, wel zelfgebouwde elektronica, mengpanelen, contactmicrofoons, effectpedalen en dergelijke. Het ruilen van cassettebandjes vindt plaats op het podium.’

Dimitri is content over de revival van de ouderwetse geluidsdrager. ‘Handig, want ik hoef niet meer naar tweedehandszaken voor een bandje. Ik kan nu bijvoorbeeld gewoon naar Broese aan de Oudegracht.’

Scrapcode cassette swap, 18 november 2025 vanaf 19:30 (gratis), ACU

acu.nl