Muziek
Oktober 2023

Liefde voor underground

20 jaar De Helling

Van een gruizige popzaal in een verlaten hoek van de stad groeide De Helling uit tot een volwaardig podium op een hippe plek. Maar één ding bleef twintig jaar lang altijd vooropstaan: de eigenzinnige programmering.

We zijn begonnen als het brutale broertje van Tivoli Oudegracht,’ zegt directeur Arlette de Jong. Ze is nu twee jaar directeur, maar al veel langer betrokken bij het jubilerende De Helling. De geschiedenis van het podium gaat terug tot 2003, toen stichting Tivoli De Helling het failliete De Vloer overnam. Dat had eerder furore gemaakt in een gekraakt pand onder parkeergarage Paardenveld. Artiesten als Nick Cave traden er op en Utrechts trots Urban Dance Squad vond er zijn oorsprong. In 1995 moest De Vloer weg van Paardenveld en verkaste het naar een voormalig museum­depot aan de Helling, waar het uiteindelijk ter ziele ging.

Verlaten hoek

Toen Tivoli De Helling het stokje overnam van De Vloer, was er louter nog industrie op Rotsoord. Aan de Oudegracht mocht er geen overlast zijn voor de omwonenden, maar in deze verlaten hoek van de stad kon er tot diep in de nacht losgegaan worden met stevige muziek. Toch was het niet eenvoudig om bezoekers naar het nieuwe poppodium te lokken – iets wat je je in het huidige hippe Rotsoord moeilijk kunt voorstellen. Maar gevoelsmatig lag De Helling ver van het centrum af, legt Arlette uit. ‘In de openingscampagne, waarvoor ik destijds de marketing deed, gebruikten we pijlen met de tekst: “Het is maar 12 minuten lopen.”

Tinlicker – foto: Paul van Dorsten

In 2014 vertrok Tivoli Oudegracht naar Tivoli­Vredenburg en werd Tivoli De Helling een onafhankelijke stichting: De Helling. Er kwam een eigen programmeur voor de clubnachten en de concerten. Inmiddels is De Helling al lang niet meer de ‘extra zaal’ van TivoliVredenburg, maar een eigen plek, met een eigen identiteit. Het poppodium werd een plek voor hardere muziekgenres, zoals techno en drum-’n-bass. Die duidelijke keuze maakte dat het publiek De Helling, na de moeizame start, uiteindelijk toch wist te vinden. Arlette: ‘Als je naar De Helling ging, ging je ook echt voor De Helling. Bij andere podia in de stad liep je even binnen om te kijken of het leuk was. Zo niet, dan vertrok je weer.’

Onderscheidend zijn is nog steeds van groot belang, vervolgt ze. ‘We kiezen voor genres die weinig aandacht krijgen in Utrecht en die dat wel verdienen. Hiervoor werken we samen met organisaties die een locatie zoeken voor bijzondere projecten.’ Le Guess Who? is een goed voorbeeld, en ook de ‘daytime rave’ van The Funky Cat en goochelfestival Magic Tom & Yuri’s. Arlette: ‘Dat is veel gekkigheid met een punkimago.’

Rafelig & gruizig

Ook voor genres als metal, (post)punk, global sounds en indie is er tegenwoordig volop ruimte. ‘Bij ons komen artiesten die te groot zijn voor EKKO en te klein voor TivoliVredenburg. Het is belangrijk om onderdeel te zijn van de Utrechtse muziekketen, die begint bij dB’s en loopt door tot de Ronda.’ Als typische ‘Hellingband’ noemt Arlette de rockband van Raven van Dorst: Dool. Niet heel onbekend, maar wel ‘rafelig en gruizig’, aldus de directeur. ‘Die muziek past niet binnen bestaande conventies. Dat klopt precies met waar De Helling voor staat. Net als bijvoorbeeld IAMX, rare, genreoverstijgende synthpunk. Ook een band die uit bestaande hokjes breekt. Dat is ultiem De Helling.’

Van het brutale broertje van Tivoli Oudegracht is De Helling in twee decennia uitgegroeid tot een volwassen poppodium. Arlette pakt er een lijstje bij. ‘Als je ziet wie hier allemaal hebben gestaan: dat is echt niet normaal!’ Welke optredens hebben de meeste indruk gemaakt? ‘Oeh, dat is een lastige. Damien Rice in het openingsweekeinde was fantastisch. Hij had net zijn eerste album uit. Ook van de acid en de Italiaanse muziek uit de jaren 80 van de Haagse dj I-F werd ik heel blij. Carl Craig, een techno dj uit Detroit, was voor mij heel bijzonder. En Caribou, Hot Chip. Maar ook Froukje was leuk, heel verfrissend. Ik was daar met mijn dochter. Het was haar eerste concert.’

Zeker vermeldenswaardig: de try-out van Kyteman. ‘Het was een nieuw geluid: een hiphoporkest met een piepjonge Colin Benders.’ Maar ook de repetitie van Spinvis in coronatijd was een speciale belevenis, herinnert ze zich. ‘Dan sta je daar, achter in de zaal. Eindelijk kun je weer muziek ervaren. Het was heel intiem, ik kreeg tranen in mijn ogen.’

En dan was er natuurlijk nog die verrassende showcase van wereldster Paolo Nutini in 2022. ‘De Helling staat bekend om zijn goede geluid en dat bleek maar weer eens. Het was muis- en muisstil in de zaal, het geluid kriebelde aan je oren. Prachtig!’

Zin in de toekomst

De Helling programmeert ook buiten haar deuren. Een voorbeeld is het jaarlijkse festival HE:LEEN, dat zich uitspreidt over heel Rotsoord met een programma voor de hele familie. En deze maand is het dan tijd voor een ode aan de afgelopen twee decennia. Met een speciale programmering worden de carrières gevierd die in De Helling begonnen, net als de legendarische dubavonden, raves en onvergetelijke concerten. Maar De Helling kijkt ook vooruit. ‘We hebben zin in de toekomst,’ zegt Arlette. ‘We zoeken constant en actief naar nieuw geluid, nieuwe samenwerkingen, nieuwe perspectieven, meer diversiteit, nieuw publiek, betere sociale veiligheid. Een altijd voortdurende en inspirerende zoektocht!’


De Helling viert deze maand haar 20-jarige bestaan met een reeks bijzondere avonden met o.a. Figgie, 030303, Ruben Block, IAMX en Fresku. Kijk voor het volledige jubileumprogramma op: dehelling.nl/20-jaar-de-helling

Locatie

De Helling

De Helling is een Utrechts poppodium en nachtclub met een sterke focus op liefhebbers-genres zoals heavy, bass music, hiphop en boudary-crossing music.

Bekijk locatie
Elke week weten wat er speelt?

Meld je aan voor de Uitmail, Kidsmail of Festivalmail.

Aanmelden voor de nieuwsbrief